Chrońmy pszczoły i inne zapylacze!

Pszczoły i inne owady zapylające odgrywają niezwykle ważną rolę w zapylaniu roślin. Obecność tych owadów w środowisku rolniczym powoduje wzrost plonowania roślin uprawnych oraz poprawia parametry jakościowe uzyskanego plonu. Przy pełnym
i prawidłowym zapyleniu roślin zwyżka plonu, w porównaniu z plonem przeciętnym wynosi od 20 do 80 %, w zależności rośliny.

Ochrona organizmów pożytecznych oraz stwarzanie warunków sprzyjających
ich występowaniu, a w szczególności owadów zapylających i naturalnych wrogów organizmów szkodliwych jest jednym z podstawowych wymogów integrowanej ochrony roślin.

Przy planowaniu i wykonywaniu zabiegów konieczne jest uwzględnienie działań zabezpieczających ochronę nie tylko pszczoły miodnej, ale także dziko żyjących zapylaczy
i innych owadów pożytecznych.

W celu uniknięcia i niedopuszczenia do zatrucia pszczół i innych zapylaczy należy:

• stosować wyłącznie środki ochrony roślin dopuszczone do obrotu;

·         przestrzegać zapisów zawartych w etykiecie środka ochrony roślin;

·         przestrzegać okresów prewencji;

·         dobierać środki selektywne, nietoksyczne dla pszczół lub o krótkim okresie prewencji;

·         zabiegi z użyciem środków ochrony roślin wykonywać poza okresem aktywności pszczół np. wieczorem, po zakończeniu oblotu upraw;

·         zapobiegać znoszeniu cieczy użytkowej, szczególnie na sąsiednie, kwitnące uprawy,
a także miejsca, gdzie zapylacze mogą mieć pożytek;

·         zachować odpowiednią odległość od pasiek (minimum 20 m);

·         informować właścicieli pasiek o planowanych zabiegach ochrony roślin.

Przypadki upadków pszczół, których przyczyną mogło być nieprawidłowe stosowanie środków ochrony należy zgłaszać do właściwego miejscowo Oddziału Wojewódzkiego Inspektoratu Ochrony Roślin i Nasiennictwa w Rzeszowie (adres strony internetowej: http://piorin.gov.pl/pk-struktura/pk-ot/ )

Materiały edukacyjne dotyczące ochrony owadów zapylających są dostępne pod adresami:

·          https://www.youtube.com/watch?v=Fp2EnuJCGRk - film zrealizowany przez Instytut Ochrony Roślin – PIB w Poznaniu i Instytut Ogrodnictwa w Skierniewicach
pt. „Dobra praktyka ochrony roślin – ochrona zapylaczy podczas stosowania środków ochrony roślin”.

·         http://www.minrol.gov.pl/Informacje-branzowe/Produkcja-roslinna/Ochrona-roslin/Integrowana-ochrona-roslin/Poradniki-Dobra-praktyka-ochrony-roslin

– broszura „Ochrona zapylaczy podczas stosowania środków ochrony roślin”

Wymagania dla użytkowników profesjonalnych stosujących
środki  ochrony roślin

•   Profesjonalni użytkownicy środków ochrony roślin są zobligowani uwzględniać wymogi integrowanej ochrony roślin, określone w rozporządzeniu Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia18 kwietnia 2013 r. w sprawie wymagań integrowanej ochrony roślin.
•   Przed zastosowaniem chemicznej ochrony roślin,  producent rolny powinien wykorzystać wszelkie inne dostępne działania i metody ochrony przed agrofagami.
•   Zastosowanie chemicznej ochrony roślin powinno być poprzedzone  monitorowaniem występowania organizmów szkodliwych w uprawie.
•   Do ochrony upraw można stosować wyłącznie środki ochrony roślin dopuszczone do obrotu i stosowania na podstawie wydanych przez Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi zezwoleń lub pozwoleń na handel równoległy.
•   Podstawowym obowiązkiem  każdego użytkownika środków ochrony roślin jest zapoznanie sięz etykietą środka, jeszcze przed jego zastosowaniem.
• Środki ochrony roślin należy stosować w taki sposób, aby nie stwarzać zagrożenia dla zdrowia ludzi, zwierząt oraz dla środowiska, w tym przeciwdziałać zniesieniu środków ochrony roślin na obszaryi obiekty niebędące celem zabiegu z zastosowaniem tych środków.
• Użytkownik profesjonalny jest zobligowany do prowadzenia i przechowywania przez 3 lata dokumentacji zawierającej nazwę środka ochrony roślin, czas zastosowania i zastosowaną dawkę, obszar i uprawy, na których zastosowano środek ochrony roślin. W dokumentacji musi również być wskazany sposób realizacji wymagań integrowanej ochrony roślin poprzez podanie co najmniej przyczyny wykonania zabiegu środkiem ochrony roślin.
• Osoby stosujące środki ochrony roślin muszą posiadać odpowiednie szkolenie potwierdzone aktualnym, na czas wykonywania zabiegów, zaświadczeniem o ukończeniu szkolenia w zakresie stosowania środków ochrony roślin lub doradztwa dotyczącego środków ochrony roślin, lub integrowanej produkcji roślin, lub innego dokumentu potwierdzającego uprawnienia do stosowania pestycydów.
• Na posiadaczach sprzętu do stosowania środków ochrony ciąży obowiązek przeprowadzania okresowych badań potwierdzających sprawność techniczną sprzętu.
• Środki ochrony roślin na terenie otwartym można stosować, jeżeli prędkość wiatru nie przekracza 4 m/sek. z zachowaniem stref buforowych określonych w etykiecie;  rozporządzeniu Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 31 marca 2014 r. w sprawie warunków stosowania środków ochrony roślin
• Narzędzia pomocne przy prawidłowym doborze środków ochrony roślin:

 Rejestr środków ochrony roślin dopuszczonych do obrotu i stosowania zezwoleniem Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi (https://bip.minrol.gov.pl/Informacje-Branzowe/Produkcja-Roslinna/Ochrona-Roslin/Rejestr-Srodkow-Ochrony-Roslin)

 Wyszukiwarka środków ochrony roślin  (http://www.minrol.gov.pl/pol/Informacje-branzowe/Wyszukiwarka-srodkow-ochrony-roslin)

 Etykiety środków ochrony roślin dopuszczonych do obrotu i stosowania zezwoleniem Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi (https://bip.minrol.gov.pl/Informacje-Branzowe/Produkcja-Roslinna/Ochrona-Roslin/Etykiety-Instrukcji-Stosowania-Srodkow-Ochrony-Roslin )